สวีเดนดูเหมือนความฝันของทุนนิยมสวัสดิการสังคมที่เป็นจริงมานานแล้ว โดยบริษัทและสหภาพแรงงานร่วมมือกันโดยสอดคล้องกับการสนับสนุนจากรัฐบาล พลเมืองสวีเดนเป็นหนึ่งในกลุ่มที่ร่ำรวยที่สุดในโลก และพวกเขาได้รับประกันสุขภาพที่สาธารณะให้ไว้และสวัสดิการอื่นๆ อีกมากมาย บาคาร่า

แต่ระยะหลังมานี้ สวีเดนดูเหมือนไม่ใช่สวีเดนตามประเพณี พรรคสวีเดนเดโมแครตที่อยู่ทางขวาสุดได้อันดับสองในการเลือกตั้งเมื่อเดือนกันยายน โดยรณรงค์ต่อต้านผู้อพยพ คะแนนเสียงในรัฐสภาของพรรคจะมีอิทธิพลต่อนโยบายของประเทศในแนวร่วมสายกลางขวาใหม่ ทำให้เกิดคำถามว่าประเทศกำลังถอยห่างจากพรรคสังคมประชาธิปไตยเสรีนิยมที่เป็นเกณฑ์มาตรฐานของระบบหรือไม่ ชาวสวีเดนอายุน้อยเข้าร่วมสหภาพแรงงานน้อยลง และโรงเรียนเอกชนสไตล์อเมริกันและการรักษาพยาบาลได้เริ่มหยั่งราก

“คนอเมริกัน รวมทั้งตัวฉันเอง ไม่มีความเข้าใจอย่างถ่องแท้ว่าทุนนิยมสวีเดนเป็นอย่างไร”

สิ่งนี้อาจนำไปสู่การยุติ "แบบจำลองสวีเดน" ที่มีภาษีสูงซึ่งประเทศที่มีแนวคิดเดียวกันต่างชื่นชมหรือไม่? ศาสตราจารย์ Debora Spar จาก Harvard Business School ผู้วิเคราะห์สวีเดนอย่างครอบคลุมกล่าวว่า ไม่เลย โมเดลของสวีเดนนั้นแข็งแกร่งและมีแนวโน้มที่จะดำเนินต่อไป แต่ความจริงก็คือ แม้สวีเดนจะไม่ใช่สวีเดนอย่างที่หลายคนคิด

“คนอเมริกัน รวมทั้งตัวฉันเอง ไม่มีความเข้าใจอย่างถ่องแท้ว่าทุนนิยมสวีเดนเป็นอย่างไร” สปาร์กล่าว “เราคิดว่ามันเหมือนสังคมนิยมมากกว่า แต่มันไม่ใช่เลย เป็นทุนนิยมอย่างลึกซึ้ง มันทำงานแตกต่างกัน”

สวีเดนต่อสู้กับการย้ายถิ่นฐาน

Spar, Jaime และ Josefina Chua Tiampo ศาสตราจารย์ด้านบริหารธุรกิจและรองคณบดีอาวุโสฝ่ายธุรกิจและสังคมโลกที่ HBS สำรวจการพัฒนาแบบจำลองของสวีเดนและความท้าทายในปัจจุบันในกรณีศึกษาเรื่อง “คนเกือบจะสมบูรณ์แบบ: ยูโทเปียของสวีเดนที่a ทางแยก” ผู้ร่วมวิจัยของ HBS Julia M. Comeau มีส่วนร่วมในการศึกษาพร้อมกับศูนย์วิจัยยุโรปของโรงเรียน

ในขณะที่เศรษฐกิจที่มีเทคโนโลยีขั้นสูงและรายได้ดีของประเทศกำลังตกต่ำ และประเทศยังคงสร้างจำนวนผู้ประกอบการเริ่มต้นที่เกินขนาด แต่ก็ยังต้องต่อสู้กับผลกระทบระยะยาวของนโยบายการรับคนเข้าเมืองอย่างครอบคลุมโดยเฉพาะ

“สวีเดนเป็นตัวบ่งชี้ถึงความจำเป็นในการต่อสู้กับปัญหาผู้อพยพ และเป็นสัญญาณว่ามันจะยากแค่ไหน”

ด้วยจำนวนประชากรเพียง 10.6 ล้านคน สวีเดนจึงรับผู้ย้ายถิ่นฐานจำนวนมากกว่าประเทศอื่นๆ ในยุโรป องค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา ระบุว่า ปัจจุบันประเทศนี้มีประชากรที่เกิดในต่างประเทศ 1.3 ล้านคน ซึ่งคิดเป็น 14% ของประชากรทั้งหมดในประเทศ สวีเดนยังเปิดประตูต้อนรับผู้ลี้ภัยชาวยูเครนมากกว่า 45,000 คน ตัวเลขเหล่านี้ทำให้กลุ่มขวาจัดขยายพื้นที่ทางการเมือง เชื่อมโยงผู้อพยพเข้ากับอัตราอาชญากรรมที่เพิ่มขึ้นและความเจ็บป่วยอื่นๆ

“มันเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นไม่เฉพาะในยุโรป แต่ในสหรัฐอเมริกาด้วย” Spar กล่าวถึงจำนวนผู้อพยพที่เพิ่มขึ้น “สวีเดนเป็นตัวบ่งชี้ถึงความจำเป็นในการต่อสู้กับปัญหาผู้อพยพ และเป็นสัญญาณว่ามันจะยากแค่ไหน”

Spar กล่าวว่าพรรคโซเชียลเดโมแครต “พยายามทำในสิ่งที่ถูกต้อง” โดยต้อนรับผู้อพยพ “แต่มีความเห็นเป็นเอกฉันท์โดยปริยายว่าพวกเขาไปเร็วและไกลเกินกว่าที่ประเทศจะดำรงอยู่ได้ ดังนั้นพวกเขาจึงเริ่มหันหลังกลับ”

ไม่มีอะไรที่เหมือนกับสวีเดน

ในขณะเดียวกัน เธอกล่าวว่าปัญหาในปัจจุบันไม่น่าจะทำให้การยกย่องประเทศอื่น ๆ ที่ยึดถือแบบอย่างของสวีเดนลดลง ส่วนหนึ่งเป็นเพราะไม่มีประเทศใดสามารถลอกเลียนแบบได้

แม้ว่าเธอจะเห็นเสียงสะท้อนที่ชัดเจนของนางแบบในไต้หวัน และอิทธิพลน้อยกว่าในสิงคโปร์ คอสตาริกา และเยอรมนี เธอกล่าวว่าทุกประเทศล้วนมีสไตล์เป็นของตนเอง “ไม่มีอะไรที่เหมือนกับสวีเดนในที่อื่นเลย” เธอกล่าว “เหตุผลข้อหนึ่งที่โมเดลใช้งานได้คือโมเดลเหล่านี้สอดคล้องกับบริบททางสังคม [ของแต่ละประเทศ] นั่นเป็นเหตุผลที่แบบจำลองของสวีเดนทำงานได้ดีสำหรับสวีเดน สหรัฐอเมริกาไม่สามารถนำแบบจำลองของสวีเดนมาใช้ได้ มันใช้ไม่ได้ที่นี่”

รูปแบบสวัสดิการทางธุรกิจที่โดดเด่นของสวีเดนมีรากฐานมาจากประวัติศาสตร์อันยาวนานและมั่นคงของประเทศ อาณาจักรเล็ก ๆ ทางตอนใต้ที่ตั้งถิ่นฐานครั้งแรกโดยชาวไวกิ้งและผู้อพยพอื่น ๆ ถือกำเนิดขึ้นในศตวรรษที่ 11 Riksdag ซึ่งเป็นรัฐสภาของสวีเดน รวมตัวกันครั้งแรกในศตวรรษที่ 15 ประเทศนี้เริ่มขายแร่เหล็กและถ่านหินให้กับเยอรมนีและบริเตนใหญ่ในช่วงต้นทศวรรษ 1800 เมื่อสวีเดนพัฒนาอุตสาหกรรมในช่วงกลางทศวรรษที่ 1800 Spar กล่าวว่า "ทำได้อย่างรวดเร็วและมีระเบียบแบบแผน" โดยใช้แนวทางปฏิบัติที่ประสบความสำเร็จสูงสุดจากประเทศผู้ผลิตที่จัดตั้งขึ้น

แนวปฏิบัติอย่างหนึ่งที่เห็นได้ชัดคือชาวสวีเดน: เมื่อสหภาพแรงงานรวมตัวกันเป็นสหพันธ์ในปี 2441 ผู้ผลิตและนายจ้างรายอื่นก็เช่นกัน—ไม่ได้ต่อต้าน แต่ร่วมมือกัน มันเป็นเสาหลักของสิ่งที่กลายเป็นแบบจำลองหลังสงครามโลกครั้งที่สอง

ค่าบริการทางสังคม

รูปแบบดังกล่าวเกิดขึ้นหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วยนโยบายสามง่ามของพรรคโซเชียลเดโมแครต: รัฐบาลแห่งชาติที่แข็งขันซึ่งมีความปรารถนาที่จะให้มีการกระจายรายได้และความมั่งคั่งอย่างเท่าเทียมกัน ระบบสวัสดิการสังคมเอื้อเฟื้อโดยภาษี; และโครงสร้างร่วมกันของการควบคุมองค์กรโดยธุรกิจ แรงงาน และรัฐ ยกเว้นภาวะเศรษฐกิจถดถอยที่รุนแรงในปี 1991 โมเดลนี้ประสบความสำเร็จสำหรับรัฐบาลที่มีแนวคิดเสรีนิยมและปานกลาง—ไม่ใช่แม้ว่าจะมีระดับภาษีสูงที่สุดในยุโรปตะวันตกและสแกนดิเนเวีย แต่เป็นเพราะสิ่งนี้ Spar กล่าว (ดังที่อดีตนายกรัฐมนตรีกล่าวไว้ว่า “ผู้ประกอบการกล้าที่จะกระโดด” เพราะมีตาข่ายนิรภัยอยู่แล้ว)

สวีเดนมีภาษีความมั่งคั่งสูงตั้งแต่ปี 2491 และประกันสุขภาพแห่งชาติตั้งแต่ปี 2499 ปัจจุบันคนงานจ่ายภาษีประกันสังคม 7 เปอร์เซ็นต์ ในขณะที่บริษัทต่างๆ จ่าย 31 เปอร์เซ็นต์ ภาษีการขายในท้องถิ่นอยู่ที่ 25 เปอร์เซ็นต์ โดยมีอัตราที่ต่ำกว่าสำหรับอาหารและรายการอื่นๆ

ชาวอเมริกันอาจไม่ปฏิบัติตามภาระภาษีดังกล่าว Spar กล่าว แต่ชาวสวีเดนไม่คัดค้าน "เพราะพวกเขารู้สึกว่าพวกเขาได้รับมาก" สำหรับเรื่องนี้ ตัวอย่างเช่น ในปี 2022 การประกันสุขภาพของสวีเดนและผลประโยชน์อื่นๆ คิดเป็น 30 เปอร์เซ็นต์ของการใช้จ่ายภาครัฐ เทียบกับ 10 เปอร์เซ็นต์สำหรับประกันสังคมและเมดิแคร์ในสหรัฐอเมริกา